Hij ging de weg zo eenzaam (Lied 560)

Categorie: Liederen uit Scandinaviƫ
Publicatie in: Schiedams Kerknieuws
Datum: maart 2018

Artikel openen in groter venster Stuur dit artikel door Dit artikel afdrukken


Hij ging de weg zo eenzaam
tot in Jeruzalem.
Geen vriend kon langer meegaan,
geen mens hield nog de wacht bij Hem.
Hij ging die weg voor hen.
Hij deed dit ook voor hen.
(Lied 560)

In de serie over de liederen uit Scandinavië deze keer aandacht voor het passielied ‘Hij ging de weg zo eenzaam' (lied 560). Met sobere woorden en in korte, pakkende zinnen wordt de eenzame lijdensweg van Jezus uitgetekend. De structuur is even simpel als bepalend: ‘Zijn vrienden laten hem in de steek, toch deed hij het voor hen' (strofe 1). ‘Zijn vijanden slaan en bespotten hem, hij doorstond het en deed het voor hen' (strofe 2). ‘Wij hebben vergeving nodig, hij deed het voor ons' (strofe 3). Heel transparant wordt de tekst voor ons uitgespeld. De tekst werkt met herhalingen en kleine variaties. Elk van de drie strofes is zelf driedelig. Het eerste deel (regel 1 en 2) leidt in en herhaalt het thema; deel twee (regel 3 en 4) schetst beelden van de kruisweg; deel drie (regel 5 en 6) geeft de theologische betekenis.
De melodie is voor een groot deel verantwoordelijk voor de weemoedige sfeer van het lied. Het zijn vooral de kleine secunden (halve toonafstanden) die het klagende karakter bepalen, zowel stijgend als dalend. We horen het in vers 1 bijvoorbeeld bij ‘eenzaam', ‘tot in de Jeruzalem' en ‘geen vriend kon langer meegaan'. Verrassend is de melodische wending van d mineur naar F majeur in de vijfde regel waar het derde deel van de drieslag begint: ‘Hij ging die weg voor hen'. Plotseling klaart de melodie op, alsof door de donkere Noorse wolken opeens een lichtstraal doorbreekt, een muzikaal ‘Klein Pasen', zoals altijd op zondag Laetare midden in de 40-dagentijd wordt gevierd! In de zesde en laatste regel keert de melancholische toon weer terug.
Deze fraaie melodie is gecomponeerd door Egil Hovland, één van de meest productieve Noorse componisten van hedendaagse muziek. Hij schreef symfonische werken, kamermuziek, koormuziek, concerten voor verschillende solo-instrumenten, orgelmuziek, opera en veel kerkmuziek. In alle eenvoud weet hij de essentie van het lied weer te geven.
De tekst is van de Zweedse dichteres Britt G. Hallqvist. In 1962 verzorgde zij de Zweedse vertaling van ‘The Hobbit' van J.R.R. Tolkien. Zowel Hovland als Hallqvist zijn vakmensen die kerkliederen schrijven, het is kwaliteit die immer doet overtuigen!

Hans Jansen